Wydawca treści
Polskie lasy
fot. Paweł Fabijański
fot. Paweł Fabijański
fot. Paweł Fabijański
Polska jest w europejskiej czołówce, jeśli chodzi o powierzchnię lasów. Zajmują one 29,2 proc. terytorium kraju, rosną na obszarze 9,1 mln ha. Zdecydowana większość to lasy państwowe, z czego prawie 7,6 mln ha zarządzane jest przez Państwowe Gospodarstwo Leśne Lasy Państwowe.
W Polsce lasów wciąż przybywa. Lesistość kraju zwiększyła się z 21 proc. w roku 1945 do 29,2 proc. obecnie. Od roku 1995 do 2011 powierzchnia lasów zwiększyła się o 388 tys. ha. Podstawą prac zalesieniowych jest „Krajowy program zwiększania lesistości", zakładający wzrost lesistości do 30 proc. w 2020 r. i do 33 proc. w 2050 r. Lasy Polski są bogate w rośliny, zwierzęta i grzyby. Żyje w nich 65 proc. ogółu gatunków zwierząt.
Lasy rosną w naszym kraju na glebach najsłabszych, głównie z powodu rozwoju rolnictwa w poprzednich wiekach. Wpływa to na rozmieszczenie typów siedliskowych lasu w Polsce. Ponad 55 proc. powierzchni lasów zajmują bory. Na pozostałych obszarach występują siedliska lasowe, głównie mieszane. Ich niewielką część stanowią olsy i łęgi – niewiele ponad 3 proc.
W latach 1945-2011 powierzchnia drzewostanów liściastych na terenach PGL LP wzrosła z 13 do ponad 28,2 proc.
Na terenach nizinnych i wyżynnych najczęściej występuje sosna. Rośnie ona na 64,3 proc. powierzchni leśnej w PGL LP oraz na 57,7 proc. lasów prywatnych i gminnych. W górach przeważa świerk (zachód) oraz świerk z bukiem (wschód). Dominacja sosny wynika ze sposobu prowadzenia gospodarki leśnej w przeszłości. Kiedyś monokultury (uprawy jednego gatunku) były odpowiedzią na duże zapotrzebowanie przemysłu na drewno. Takie lasy okazały się jednak mało odporne na czynniki klimatyczne. Łatwo padały również ofiarą ekspansji szkodników.
W polskich lasach systematycznie zwiększa się udział innych gatunków, głównie liściastych. Leśnicy odeszli od monokultur – dostosowują skład gatunkowy drzewostanu do naturalnego dla danego terenu. Dzięki temu w latach 1945-2011 powierzchnia drzewostanów liściastych na terenach PGL LP wzrosła z 13 do ponad 28,2 proc. Coraz częściej występują dęby, jesiony, klony, jawory, wiązy, a także brzozy, buki, olchy, topole, graby, osiki, lipy i wierzby.
W naszych lasach najczęściej występują drzewostany w wieku od 40 do 80 lat. Przeciętny wiek lasu wynosi 60 lat. Coraz więcej jest drzew dużych, liczących ponad 80 lat. Od końca II wojny światowej ich powierzchnia wzrosła z 0,9 mln ha do prawie 1,85 mln ha.
Raporty o stanie lasów w Polsce
Najnowsze aktualności
Polecane artykuły
Mała Retencja Górska lata 2014-2020
Mała Retencja Górska lata 2014-2020
Nazwa projektu: Kompleksowy projekt adaptacji lasów i leśnictwa do zmian klimatu – mała retencja oraz przeciwdziałanie erozji wodnej na terenach górskich
Planowany okres realizacji: 2016-2022 r.
Beneficjent: Państwowe Gospodarstwo Leśne Lasy Państwowe
Celem projektu jest wzmocnienie odporności na zagrożenia związane ze zmianami klimatu w górskich ekosystemach leśnych. Podjęte działania będą ukierunkowane na zapobieganie powstawaniu lub minimalizację negatywnych skutków zjawisk naturalnych takich jak: niszczące działanie wód wezbraniowych, powodzie i podtopienia, susza i pożary.
Cel główny projektu zostanie osiągnięty poprzez realizację kompleksowych działań dotyczących zabezpieczenia lasów przed kluczowymi zagrożeniami związanymi ze zmianami klimatycznymi. Obejmą one rozwój systemów małej retencji oraz przeciwdziałanie nadmiernej erozji wodnej na terenach górskich.
Cele uzupełniające:
- odbudowa cennych ekosystemów naturalnych, a tym samym pozytywny wpływ na ochronę różnorodności biologicznej;
- ocena skutków przyrodniczych wykonywanych zadań realizowana poprzez prowadzenie monitoringu porealizacyjnego wybranych zadań adaptacyjnych. Monitoring będzie obejmował również kontynuację monitoringu wykonanego w ramach projektu małej retencji górskiej zrealizowanego w ramach POIiŚ 2007-2013, co pozwoli na uzyskanie cennych danych z wielolecia.
Nadleśnictwa zaangażowane w realizację projektu będą realizować inwestycje związane z:
- budową, przebudową lub odbudową zbiorników małej retencji i zbiorników suchych;
- budową, przebudową lub odbudową małych urządzeń piętrzących (zastawki, małe progi, przetamowania) na kanałach i rowach w celu spowolnienia odpływu wód powierzchniowych, przywracania funkcji obszarów mokradłowych i ich ochrony oraz odtwarzanie terenów zalewowych;
- przebudową i rozbiórką obiektów hydrotechnicznych niedostosowanych do wód wezbraniowych (mostów, przepustów, brodów);
- zabudową przeciwerozyjną dróg, szlaków zrywkowych oraz zabezpieczenie obiektów infrastruktury leśnej przed skutkami nadmiernej erozji wodnej związanej z gwałtownymi opadami i spływami wód (m.in. wodospusty, płotki drewniane, kaszyce, narzut kamienny).
Projekt wykorzystuje kompleksowe zabiegi łączące przyjazne środowisku metody przyrodnicze i techniczne. Planowane są w większości małe obiekty/budowle o prostej konstrukcji. Wybierane technologie mają nie pogarszać naturalnego środowiska przyrodniczego, preferuje się materiały naturalne.
Bezpośrednim efektem realizacji projektu będzie zretencjonowanie 400 tys. m³ wody.
Wartość projektu
Planowany całkowity koszt realizacji projektu wynosi 265 950 932,22 zł
Maksymalna kwota wydatków kwalifikowalnych wynosi 198 210 514,00 zł
Maksymalna kwota dofinansowania z funduszy europejskich wynosi 168 478 936,90 zł
Część realizowana przez Nadleśnictwo Jugów:
- W wyniku przeprowadzonego postępowania o udzielenie zamówienia publicznego
w trybie przetargu nieograniczonego znak Zr.270.02.2017 pn.:
„Nadzór inwestorski wraz z przygotowaniem programu funkcjonalno-użytkowego dla inwestycji małej retencji wodnej na terenie Nadleśnictwa Jugów”.
Umowa nr Zr.082.01/2017 zawarta w dniu 27.09.2017r.
Wartość umowy: 104 550,00 złotych brutto.
- W wyniku przeprowadzonego postępowania o udzielenie zamówienia publicznego
w trybie przetargu nieograniczonego znak Zr.082.05.2018 pn.:
„Opracowanie dokumentacji projektowo-kosztorysowej wraz z uzyskaniem prawomocnych decyzji administracyjnych, pełnienie nadzoru autorskiego oraz wykonanie robót budowlanych dla zadania pn.:
"Odtworzenie i budowa 3 kpl. zbiorników retencyjnych oraz zabudowa szlaku zrywkowego w leśnictwach: Zdrojowisko, Kalenica i Świerki ”,
Część nr 1. - „Leśnictwo Zdrojowisko - odtworzenie zbiorników w układzie kaskadowym składających się z 3 zbiorników, pow. 3690 m2, obj. 3106 m3 ”.
Umowa nr ZG.271.02.2019.Zr zawarta w dniu 22.03.2019r. Zr
Aneksy:
nr ZG.271.02.1.19.Zr z dnia 30.10.2019 r.
nr ZG.271.02.2.19.Zr z dnia 30.04.2020 r.
Wartość umowy: 376 933,50 złotych brutto.
Część nr 2. - „Leśnictwo Kalenica - odtworzenie zbiorników w układzie kaskadowym składający się z 2 zbiorników o minimalnej pow. 1090 m2 i obj. 1068 m3 ”.
Umowa nr ZG.271.03.2019.Zr zawarta w dniu 22.03.2019 r.
Aneksy:
nr ZG.271.03.1.19.Zr z dnia 31.12.2019 r.
nr ZG.271.03.2.19.Zr z dnia 30.06.2020 r.
Wartość umowy: 285 500,00 złotych brutto.
Część nr 3. - „Leśnictwo Świerki – obudowa zbiorników w układzie paciorkowym składający się z 2 zbiorników o minimalnej pow. 2890 m2 i obj. 2484 m3 ”.
Umowa nr ZG.271.04.2019.Zr zawarta w dniu 22.03.2019r.
Aneksy:
nr ZG.271.04.1.19.Zr z dnia 31.12.2019 r.
nr ZG.271.04.2.19.Zr z dnia 30.04.2020 r.
nr ZG.271.04.3.19.Zr z dnia 27.01.2021 r.
Wartość umowy: 354 000,00 złotych brutto.
Część nr 4. - „Leśnictwo Świerki - zabudowa przeciwerozyjna szlaku zrywkowego długości 1600 mb, w skład zadania wchodzi: zabudowanie minimum 50szt. wodospustów drewnianych oraz dołów chłonnych oraz bród kaszycowo-kamienny wraz z umocnieniem brzegów”.
Umowa nr ZG.271.05.2019.Zr zawarta w dniu 22.03.2019 r.
Aneks, nr ZG.271.05.1.2019.Zr z dnia 30.10.2019 r.
Wartość umowy: 116 062,80 złotych brutto.
Łączna wartość umów (1+2): 1 237 046,30 złotych brutto.
Planowany całkowity koszt wydatków kwalifikowanych: 1 005 729,00 złotych netto.
Źródłem finansowania projektów są fundusze UE oraz środki własne Lasów Państwowych.
Podręcznik wdrażania projektów - Wytyczne do realizacji zadań i obiektów małej retencjii przeciwdziałania erozji wodnej:
część I >> pobierz
część II >> pobierz